Ekonomi

Cumhurbaşkanı Erdoğan: F16 konusunu çok daha olumlu istikamette geliştirelim

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türk Devletleri Teşkilatı 9. Zirvesi’ne katıldığı Özbekistan ziyareti sonrasında gazetecilerin sorularını yanıtladı, değerlendirmelerde bulundu. ADB seçimlerine değinen Erdoğan, ABD’deki seçimle birlikte birtakım olumlu haberler geliyor. Temennim gelecek ay muştularla dolu olsun ve F16 konusunu çok daha olumlu istikamette geliştirelim.” tabirlerini kullandı.

Türk Devletleri Teşkilatının 9. Zirvesi’ni başarıyla tamamladıklarını belirten Erdoğan, görüşmelerde Türk dünyasına ilişkin güncel meseleleri etraflıca ele aldıklarını, gelecek dönemde iş birliği yapılacak alanları belirlediklerini söyledi.

Geçen sene İstanbul’daki tarihi dorukta Türk dünyası vizyon dokümanının kabul edildiğini, evrakla gelecek 20 yıla dair maksatların ortaya konulduğunu anımsatan Erdoğan, bu dorukta de birinci 5 yıllık uygulama kılavuzu niteliğindeki strateji dokümanının kabul edildiğini aktardı. Erdoğan, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Ticaretten iktisada, kültürel mevzulardan etraf problemlerine kadar geniş bir yelpazede iş birliğimizin alt yapısını oluşturacak bir dizi muahedeye imza attık. Türk Kurulumuzun Teşkilata dönüştürülmesiyle Nahçıvan Anlaşması’nda ortaya çıkan değişiklik ihtiyacını akdettiğimiz bir protokolle giderdik. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin bu çerçevede gözlemci üye olmasını kabul ettik. Türk dünyasının ayrılmaz bir kesimi olan Kıbrıs Türkü’nün yalnız olmadığını gösterdik. Alınan bu tarihi kararın başta Kıbrıs Türkleri olmak üzere hepimize hayırlı olmasını diliyorum. Kardeşlik hukukumuzun gereğini yerine getirdikleri için tüm liderlere teşekkür ediyorum.”

Zirvede ayrıca ulaştırma, medya, kültür, turizm projelerinde atılabilecek ortak adımların görüşüldüğünü ifade eden Erdoğan, “Özellikle finans alanında dayanışmamızı güçlendirmek maksadıyla Türk Yatırım Fonu’nu kurduk. Fonun sağlayacağı imkanların iş birliğimizi daha da kuvvetlendireceğine ve faaliyetlerimize ivme kazandıracağına inanıyorum.” diye konuştu.
Erdoğan, zirvede güncel küresel meselelere ilişkin ortak yaklaşımların ve Türk dünyasında iş birliğinin geliştirilmesi hususundaki kararlılığın Semerkant Bildirisi’yle somutlaştırıldığını da söyledi.

Gelecek zirvenin, 2023 yılında Kazakistan’da gerçekleştirileceğini belirten Erdoğan, “Zirveye katılan devlet ve hükümet liderleriyle samimi görüşmelerimiz oldu. Temaslarımızda ikili münasebetlerimize ilaveten aktüel global hususları da ele aldık.” dedi.

Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev’in, şahsına Türkiye-Özbekistan ilişkilerine katkıları dolayısıyla Yüksek Düzeyli İmam Buhari Nişanı’nı tevcih ettiğini, Türk Devletleri Teşkilatına ve Türk dünyasına olan hizmetleri nedeniyle de teşkilatın Türk Dünyası Ali Nişanı’yla taltif edildiğini aktaran Erdoğan, “Bu nişanları milletimiz ismine almaktan mütehassis oldum.” ifadesini kullandı. Erdoğan, Türk Dünyası Ali Nişanı’nın, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov ve Türkmenistan eski Devlet Başkanı Kurbankulu Berdimuhammedov’a da tevcih edildiğini anımsattı.

Zirvede ayrıca Semerkant’ı Türk Dünyası Medeniyet Başkenti olarak ilan ettiklerini belirten Erdoğan, “Mevkidaşlarımla beraberce diktiğimiz fidanlarla hem birlikteliğimizi güçlendirdik hem de 11 Kasım Ağaçlandırma Günü’müzü kutladık. Gerek zirvemizin gerekse Özbekistan’da yaptığımız başka görüşmelerin hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum. Periyot başkanlığını devrettiğimiz Özbekistan’a konut sahiplikleri için teşekkür ediyor, muvaffakiyetler diliyorum.” diye konuştu.

“Başarılı bir iş birliği platformu olarak ispatlamış bulunuyor”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, daha sonra gazetecilerin sorularını yanıtladı. Türk Devletleri Teşkilatının geleceğine ait soruya Erdoğan, Türk devletleri ortasındaki iş birliğinin, gücünü tarihî kardeşlik bağlarından, ortak kültür, dayanışma, lisan ve geleneklerden aldığını söyledi.

Türk dünyasının ne yazık ki bugüne kadar çok darbeler yediğini ve bu yediği darbeler sebebiyle de dilek edilen amaçlara ulaşamadığını lisana getiren Erdoğan, şöyle konuştu: “Kendi ortalarında da ne yazık ki muhakkak bir güç devşiremedi, oluşamadı. Geçtiğimiz periyot başkanlığını devraldığımız İstanbul Tepesi, Türk devletleri için aslında bir dönüm niteliği taşıyordu. Biz bu dorukla Türk Kurulunu, Türk Devletleri Teşkilatı ismiyle memleketler arası bir teşkilata dönüştürdük. O tepeyi gerçekleştirdiğimiz Demokrasi ve Özgürlükler Adası bu noktada önemli bir sıçrama merkezi oldu. Mesken sahipliğini yaptığımız İstanbul Zirvesi’nde ayrıca iş birliğimizin uluslararası hedeflerini ortaya koyan 2040 vizyonunu da kabul ettik. Bütün bu süreci Türk devletleri arasındaki karşılıklı sevgiye, saygıya dayalı olarak yürüttük. Sağ olsunlar kardeşlerimiz de bu süreç içerisinde belirlediğimiz istikametten sapmadılar ve yere sağlam bastılar. İşte bugün de atılan adımların neticesi olarak şahsıma Türk Dünyası Ali Nişanı’nı takdim ettiler. Türk Devletleri Teşkilatı kendisini başarılı bir iş birliği platformu olarak ispatlamış bulunuyor; bölgesinde ve dünyada tartısı artıyor. Burada ayrıyeten Yüksek Seviyeli İmam Buhari Nişanı’yla taltif olmak bizim için çok çok farklı, çok çok anlamlıydı. Özellikle de Şevket Mirziyoyev’in bu hususta hassasiyeti, Buhara’yı bu konuda bir merkez haline getirme gayretleri var. Belki de önümüzdeki yılın ilk çeyreğinde Türkiye-Özbekistan ortak üniversitesini kurmak suretiyle İmam Buhari Fakültesi veya enstitüsü gibi bir adımı da inşallah burada birlikte atacağız. Birkaç gün önce buraya arkadaşlarımız geldiler, birlikte Buhara’da, Taşkent’te çalışmalar yaptılar ve bu çalışmaların neticesini de çok kısa zamanda görmek istiyoruz. Bununla birlikte bu ilk çeyrekte de imzaları atarak Türkiye-Özbekistan Üniversitesi’ni inşallah Taşkent’te kurmuş olacağız.”

“Sıradan bir süreç yaşamıyoruz”

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in gelecek hafta Endonezya’da yapılacak G20 Zirvesi’ne katılmayacağını açıkladığı hatırlatılarak “Rus heyetine Sergey Lavrov’un başkanlık edeceğini biliyoruz. Rusya’nın şubat ayında Ukrayna’ya başlattığı savaştan sonra Biden ve Putin’in ilk kez bu zirvede bir araya gelmesi bekleniyordu. Putin’in zirveye katılmamasını nasıl yorumlarsınız? Siz hem Rusya hem Ukrayna liderleriyle yakinen görüşüyorsunuz. Zirve öncesinde bir telefon görüşmeniz olacak mı kendisiyle? Bir de bu kapsamda savaşın sona erme ihtimalini nasıl görüyorsunuz?” soruları üzerine Erdoğan, şunları kaydetti: “Doğrusu kendisiyle son görüşmemde Endonezya’ya gelmesinin isabetli olabileceği kanaatinde olduğumu söylemiştim. Fakat kendisi de ‘Ben bir değerlendirmemi yapayım, ona nazaran haber veririm’ demişti. Sonra Dışişleri Bakanının Endonezya’ya gelmesine karar vermişler. Bu 2-3 gün içerisinde şayet kendisiyle bir irtibatım olabilirse neler düşündüğünü, ne üzere adımlar atacaklarını, bilhassa de bu sürecin, yani diyaloğun barışa dönüştürülmesi noktasında adımlarının ne olabileceğini kendisiyle konuşma imkanı bulabilirim. Tepeye katılmama konusunda Sayın Putin demek ki kendi grubuyla bunun istişaresini yapmış, sonunda da bu türlü bir karara varmıştır. Bu bahiste bir değerlendirmeye girmek hem kendisine saygısızlık olur hem grubuna saygısızlık olur. Bu doğal kendilerinin bileceği bir iştir. Zira sıradan bir süreç yaşamıyoruz.”

Rusya’nın sıradan bir devlet olmadığını, güçlü bir devlet olduğunu dile getiren Erdoğan, “Tabii başta Amerika olmak üzere Batı, Rusya’ya adeta sınırsız saldırıyor. Bütün bunların karşısında da tabii şu anda Rusya bir direnç ortaya koyuyor. Biz de acaba nasıl olur da -işte bir tahıl koridoru olayı gerçekleşti- buradan bir barış koridorunu açabiliriz, bunun gayreti içerisindeyiz. Bunun için de en güzel yol, diyalogdan barışa giden bir yol olabilir diye düşünüyoruz.” dedi.

Burada sadece Putin’in kanaatlerinin yetmeyeceğini, Zelenskiy ile de görüşerek burada onların düşündükleri nedir, onlar bu türlü bir şeye nasıl bakarlar, onların da kanaatini alacaklarını tabir eden Erdoğan, “Ve bu arabuluculuk sanki bizi bir barışa taşır mı, bunu da görmenin yollarını arayacağız. Lakin şimdilik bizim için en kıymetlisi bu tahıl koridorunu önemli manada işletmek. Amonyak tıpkı formda, gübre birebir formda. Burada alışılmış Sayın Putin’in de maksadı bilhassa yoksul Afrika ülkelerini öne çıkaralım; Mali üzere, Somali üzere, Sudan üzere ülkeleri öne çıkaralım tarafında. Ve biz fiyatsız olarak onlara tahılı gönderebiliriz teklifini bana yaptı. Bu türlü bir adım atıldığı anda biz de tıpkı hassasiyeti gösterebiliriz.” diye konuştu.

“Süre tahdidi koymak bana nazaran yanlış olur”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 19 Kasım’da tahıl koridoru muahedesinin sona ereceği hatırlatılarak “Uzatılması için görüşmelerin devam ettiğini biliyoruz. Acaba siz taraflara yine 4 ay mı, yoksa daha uzun süreli bir anlaşma mı önereceksiniz? Bir tavsiyeniz olacak mı?” sorularını şöyle yanıtladı:
“Orada mühlet tahdidi koymak bana nazaran yanlış olur. Biz kendilerine bu işi ne kadar uzun fiyatlarsa o kadar isabetli olacağını belirttik. Öte yandan bana nazaran bizim daha çok bu işin sonunu düzgün çizmemiz, bunun üzerinde yeterli çalışmamız lazım. Yani Putin’in söylediği gibi, Afrika ülkeleri adıyla bu adım atılabilir. Çünkü şu anda fakir fukara, garip gureba hep Afrika ülkelerinde. Afrika’yı bir tarafa koyup Avrupa’ya göndermek adil bir yaklaşım olmaz. Zira ‘Biz bu türlü yapacaktık fakat bu türlü olmadı, Avrupa ülkelerine gidiyor.’ dedi. Ve Avrupa ülkelerine gidiş de onun bu mevzudaki yaklaşımını olumsuz etkiledi. Artık tekrar görüşmemizde bilhassa Afrika ülkelerine -yani bu zikrettiğim ülkelerin adedini çok daha artırabiliriz- garip gureba, yoksul fukara ülkelere ağır bir halde tahıl koridorundan tahıl, gübre, amonyak akışı sağlarsak oradaki halkları da rahatlatmış oluruz.”

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

-
Başa dön tuşu
istanbul escort
istanbul escort
istanbul escort